Duurzame loft aan de Zuidas

Tekst: Aukje van Bezeij

Nee, Steven Luttikhuis gelooft niet dat alleen de mens de oorzaak is van klimaatverandering. Hij vraagt zich ook af of de mens het complexe klimaat kan beïnvloeden. En tóch verbouwt hij zijn bovenwoning in Zuid naar Nul op de Meter. Híj doet het gewoon, híj wel.

Waarom duurzaam?

‘Niet voor het milieu dus.’

De hele verbouwing, ziet Luttikhuis allereerst als een belegging. Hij woont al 25 jaar aan de Parnassusweg, ‘van kamertje naar groter’, als daar op een goede dag de bovenste verdieping te koop komt. Hij heeft het geld. En hij heeft een plan, om van die verdieping, met zijn donkere vliering iets bijzonders te maken, geen huisje, maar een loft.

En daar komt geen gasketel meer in, want: ‘Gas? Dat gaat natuurlijk stoppen’, voorziet Luttikhuis al in 2014. ‘Ik ben iemand die strategisch denkt, dus als ik totaal ga verbouwen, dan moet ik dát ook meenemen.’ En hoe meer hij zich verdiept in de alternatieven, hoe groter de ambitie: Nul op de meter. ‘Om een platte financiële reden: nog meer waarde creëren’. En, Luttikhuis wil de woning niet meer van de hand doen, dus toekomstbestendig maken.

Er speelt nog iets, in het kiezen voor zoveel ambitie: laten zien dat hij het kan. Aan zichzelf. Luttikhuis heeft al wat ervaring met het verbouwen en beheren van woningen en wil nu de stap maken naar een complexere opgave, ‘om te weten, of ik het kán’.

vliering met zelf ontworpen kast

Op een gegeven moment vergaat de lol je

Om naar Nul op de Meter te gaan, volgt Luttikhuis de wetten van de Trias Energetica: je gebruikt zo min mogelijk energie en wat je gebruikt, wek je zo veel mogelijk op. Dus goed isoleren, een warmtepomp en zonnepanelen.

Dat klinkt lekker eenvoudig. ‘Maar’, zegt Luttikhuis, ‘je moet zó veel dingen uitzoeken. Alles. In elke fase kom je weer voor keuzes te staan’. En omdat het een gemeentemonument is, moet hij óók nog voor alles vergunningen aanvragen bij de gemeente. Zoals voor de luchtventilator van de warmtepomp. ‘Op een gegeven moment vergaat de lol je.’

terras met warmtepomp

Drie ergste zweetmomenten

De buurman werkt niet mee

In het hele pand woonde eerst alleen maar familie. Maar, juist voor de dakrenovatie van start gaat, wordt de benedenverdieping verkocht, aan een bankier. Die gaat níet mee met de plannen om het dak te verbeteren. Luttikhuis: ‘ik ga geen nieuwe woning bouwen onder een verrot dak’. Ze komen er uiteindelijk uit.

Extra hypotheek

‘Die hele verbouwing kost bakken met geld.’ Halverwege de verbouwing moet Luttikhuis een extra hypotheek afsluiten. ‘Dat moest ik een paar weken lang verwerken. Maar er was geen weg terug: een onaffe woning verkopen was geen optie. Dan is het allemaal voor niks geweest.’

Oh, jongens, de muren moeten weer open

Fysiek is het ook zwaar. ‘Iedere keer moet je de materialen leveren. Het kleine schroefwerk aan een specialist overlaten, dat is veel te duur.’ Luttikhuis doet daarom veel dingen zelf. En dan nog de keren dat hij wakker schrikt en denkt ‘oh, jongens, al die muren moeten weer open, heb ik technisch niets over het hoofd gezien?’

de vroeger donkere vliering

Eerst aanbellen

Luttikhuis vertelt me zijn verhaal in de Bagels & Beans. Zijn loft is af. En hoe. Maar zelf woont hij er niet meer. Er wonen huurders. We moeten dus eerst even aanbellen.

Is dat erg? ‘Nee, verhuren was het plan. Het is prima zo. Ik twijfelde lang waar ik goed in ben’, zegt Luttikhuis, ‘en nu weet ik dat ik in staat ben zo’n ingewikkeld project te doen, om de regie te pakken en die te houden. Ik vond het leuk. Het is me gelukt, dat kan ik nu tegen mezelf zeggen. En, ik vind het een hele mooie woning geworden.’

Wonen tussen Old Dutch money

De huurders zijn Ned en zijn vriendin. Ned had nooit gedacht dat jij vanuit het hippe West naar Zuid zou verhuizen, en ‘tussen old Dutch money’ zou gaan wonen. Maar als hij bij de makelaar de foto’s ziet van het appartement van Luttikhuis, wil hij het hebben, nog voor het officieel te huur is. Nog voor hij het gezien heeft. Dat mag niet van de makelaar. Op de dag van de bezichtiging komt hij een half uur te vroeg.

Liefde en ruimte

‘Ik zag de liefde die in het huis zit’, zegt Ned. ‘Het is schokkend hoeveel mensen in een huis wonen en daar niet over nadenken. Esthetiek en techniek, licht, lucht en warmte, lopen hier in elkaar over. Over elk detail is nagedacht. Als je dát zoekt, herken je het meteen.’

woonkeuken en vliering

Luttikhuis trekt verschillende deuren open om me de techniek te laten zien: een warmtepomp, buffervaten voor verwarmings- en tapwater, de omvormer van de zonnepanelen, de mechanische ventilatie en ook nog een bevochtiginginstallatie. Samen zorgen ze voor een ideaal binnenklimaat, maar nemen ze ook behoorlijk wat ruimte in: denk aan vier grote ijskasten.

En het mooie is, daar zie je helemaal niets van. Ze zijn slim weggewerkt: opgenomen in het interieur, zonder dat dit ten koste is gegaan van kast- of leefruimte.

Stofzuiger

Een voorbeeld van het perfectionisme in de woning is de ingebouwde stofzuiger. Bewoners hoeven niet met een lawaaierig stinkend karretje door het huis heen. Op verschillende plekken in het huis kunnen ze, heel clean, een slang in de muur draaien. Het systeem blaast de lucht direct af, tussen de dakpannen, naar buiten. Zelfs het kastje voor stofzuiger-installatie is strak, groen, afgewerkt.

stofzuiger kast

stofzuiger

Onzichtbare zonnepanelen

Die mate van afwerking zie je ook terug bij de zonnepanelen. Ze liggen vlak, rondom het dakterras: nauwelijks zichtbaar voor bewoners en buren.

zonnepanelen

Een laatste tegenvaller

En dan, als de woning bijna af is, is er toch nog één, laatste hoofdpijndossier. Natuurlijk, wie elektrisch gaat koken, wassen, douchen en verwarmen, gaat ook meer stroom verbruiken. Maar, niemand weet of waarschuwt dat je dat niet meer oplost met wat extra groepen in de meterkast.

En dus moet Luttikhuis ook dit weer zélf uitvinden. Liander moet komen, voor een extra meterkast: niet in huis, maar op straat. Een dikke kabel vormt een directe verbinding tussen die meterkast en de woning.

De laatste onverwacht tegenvaller, is de energierekening. De kosten voor de gasaansluiting komen te vervallen, maar daarvoor in de plaats komt een stijging van de elektriciteitsaansluiting: van 18 euro per maand, naar bijna 100 euro per maand. De buurman strooit zout in de wonden, als hij vertelt dat hij, in het zelfde type appartement, met steenwol als isolatie en een gasketel, een energierekening heeft van maar 100 euro per maand.

Zo kan het dus ook. Heeft Luttikhuis spijt, van al zijn extra moeite? Ja, die ketel had hij dus moeten laten hangen, zegt hij impulsief. Maar als hij er iets langer over nadenkt, is het toch wel goed zo. Een gasaansluiting kost ook wat, nog los van de aanschaf en het onderhoud van de ketel. Bovendien, zegt Luttikhuis, zal de stroomprijs dalen en de gasprijs stijgen.