Polderhuis in de Pijp

Van onbewoonbaar krot naar gasloos monument met label A+

Het Polderhuis van Bram Bos is een arbeiderswoning uit 1865. In 1988 ben ik er als student komen wonen. Tijdens de eerste tien jaar gebeurde er weinig, behalve dat een Mercedes de pui in kwam rijden.

Dat was de genadeklap voor de dakconstructie, die in de jaren daarna langzaam in elkaar zakte. De zeilen om lekkage tegen te gaan werden elk jaar groter.

Wij als huurders zijn het pand toch elk jaar meer gaan waarderen. We zijn het gaan opknappen. Toen het pand in 2001 een gemeentelijk monument werd was het al verkocht aan een projectontwikkelaar.

Ik zou zelf ook vertrekken maar heb in een vlaag van verstandsverbijstering gevraagd of ik het pand mocht kopen. Dat mocht, in zes dagen was het al geregeld. “Van huurder van het meest wrakke pand van de Pijp was ik ineens eigenaar van een belofte.”

Een duurzame belofte. Mede dankzij architect Martin Breidenbach, één van mijn gelukkigste keuzes, heb ik duurzaamheid inderdaad volledig weten te integeren.

Monumentaal gasloos

Als je in een monument woont, mag je veel dingen niet. Geen zonnepanelen, geen (zichtbare) zonneboilers, geen externe gevelisolatie, geen vervanging van kozijnen. Het Polderhuis laat zien dat er toch vooral veel wél kan. Als het interieur geen monumentale status heeft zijn wandverwarming mogelijk en binnenkozijnen met HR++glas, met behoud van de oude schuiframen.

Natuurlijke, ademende materialen

De woning is volledig met duurzame materialen geïsoleerd. De nieuwe kap en de wanden zijn damp-open, wat wil zeggen dat het huis op natuurlijke wijze ademt.

Een lucht-water warmtepomp zorgt ervoor dat water met een temperatuur van tussen de 21 en 27˚C de wanden verwarmt.

Warm water komt in de maanden april tot september van de zon. Op het noorden, want uit het zicht, liggen namelijk toch 30 zogenaamde heatpipes op het dak die het water in een boilervat van 100 liter verwarmen. Wanneer de zon onvoldoende kracht heeft zorgt een elektrische doorstroomverwarmer voor nawarming.

In juni 2015, tijdens het 150 jaar bestaan van het Polderhuis, was de renovatie klaar.

Gasloos sinds 2017

Oorspronkelijk is de gasketel blijven hangen, als back-up voor de Elga warmtepomp. Mijn verwachting dat de CV-ketel niet nodig zou zijn als het niet kouder zou worden dan -2 graden bleek te kloppen. Daarom heb ik in 2017 de gasketel verwijderd. Deze is vervangen door een kleine pelletkachel. Wanneer de buitentemperatuur onder de -2 ˚C zakt kan de pelletketel bijspringen.

(Naar) Nul op de Meter

Nee, we hebben nog steeds een energievraag. Al is het een hele kleine: circa 1300 kWh voor verwarming, en 100 kWh voor warm tapwater per jaar. Die 1300 kWh zouden prima kunnen worden opgewekt met zonnepanelen op de voorzijde van het huis, maar op een monument mogen zulke panelen niet in het zicht worden geplaatst. De afgenomen elektriciteit is natuurlijk wel groene stroom, dus het Polderhuis zou je wel bijna CO2-neutraal kunnen noemen.

Meer informatie

Op www.polderhuis.org, vind je nog meer details.

Martin Breidenbach: www.architekt-breidenbach.deClaytec, Viersen (DE): www.claytec.de
Techneco Delft (warmtepomp): www.techneco.nl
Eco Bouwadvies: ecobouwadvies.nl
Stichting WarmBouwen: www.warmbouwen.nl
Bezichtiging van het Polderhuis is mogelijk voor particulieren die een renovatie als deze overwegen, of professionals in de monumentenzorg en de energietransitie. Contact: info@polderhuis.org